We hebben nog één dag in Havana Vieja gezeten en daarna zijn we doorgegaan naar ons gastgezin. De laatste avond in Havana Vieja was heel leuk. We gingen vroeg de stad in om muziek te luisteren. Raakte aan de praat met een straatmuzikant en voor ik het wist kreeg ik zijn gitaar in mijn handen gedrukt en speelde we om en om een liedje voor elkaar. Daarna lekker de barretjes af om muziek te luisteren. Bij het tweede terras waar we zaten raakte we aan de praat met de band en voor we het wisten stond Erik mee te spelen en heb ik even gejamd met de andere gitarist en percussionist voordat ze me de chan chan gingen leren haha. Het was heel gezellig, iets te gezellig zelfs. Na iets te veel mojitos eindigde we uiteindelijk in een donkere bar met een man in een jurk (?) whaha. Waar we een interessant gesprek hadden met wat studenten die niet bang waren om over de situatie in Cuba te praten. Wat een avond!
De volgende ochtend vertrokken we na een hele korte nacht met een eh.. lichte kater naar ons gastgezin. Cuba is trouwens heel veilig. Je kan er gerust ’s nachts over straat lopen en ook als vrouw alleen is het goed te doen. Ons gastgezin zat in een andere wijk (Vedado) . Een moderner deel van Havana. Het huis zat vlakbij Hotel Cuba Libre, het hotel waar Fidel Castro een tijdlang zijn hoofdkwartier had en wat toen van het Hilton veranderd is in Hotel Cuba Libre. En vlakbij de Malecon. Het gastgezin bestond uit een stel met dezelfde leeftijd als onze ouders. Ze woonden in een groot huis maar hadden daar een klein appartement in, wat bestond uit een pieterpeuterig huiskamertje, keukentje, badkamertje en twee slaapkamers waarvan er één van ons. We werden meeteen heel hartelijk ontvangen door onze gastvrouw Odilia. Haar man Barry kwam later. Het was daar trouwens echt de zoete inval. De hele dag kwamen er mensen binnen voor een praatje. Het was telkens een verassing wie er nu weer aan de eettafel zat. En Odilia en Barry, wat een lieve mensen waren dat! Ze hadden zichzelf onze Mama en Papa Cubana gedoopt. Onze kamer was meer bed dan kamer, ik geloof dat ik nog nooit in zo’n groot bed geslapen heb, volgens mij kan je er makkelijk een gezin van vier in kwijt. De kamer had een ouderwetse airco en gelukkig ook een ventilator tegen de muggen. (Toch kon ik vaak niet slapen ’s nachts omdat het gewoon te warm was om zonder airco te slapen, maar de airco te veel lawaai maakte om doorheen te slapen) Verder een tv die moderner was dan wij thuis hebben. Een raam met van die truttige gordijntjes en dekens zodat je een beetje het gevoel had alsof je bij oma logeert hihi. Odilia kookte iedere dag uitgebreid voor ons. Dan stond de hele tafel vol met schalen. Eerst kregen we een salade, dan een bonen of linzen soep en dan schalen met groenten gerechten, rijst en gefrituurde bananen. Op één of andere manier was niet doorgekomen dat we doorgeven hadden vegetarisch te eten, maar dat was geen probleem en toen we voorzichtig aangaven thuis ook geen zuivel te eten werd er zelfs vegan voor ons gekookt. Ondanks dat bleef de buikpijn bij mij aanhouden en ook Erik had er af en toe last van. Misschien was het gewoon “te anders” of de warmte.
Die eerste dag hebben we op onze laatste kracht een klein rondje gelopen om Hotel Cuba Libre te zien en zijn na het eten in diepe slaap gerold. De daarop volgende dagen hebben we onze cursus gevolgd. ’s Ochtends hadden we van half 9 tot 12u Spaanse taalles, en ’s middags hadden we muziekles. De taalles was in onze eigen slaapkamer omdat in de woonkamer een andere vrouw taalles kreeg. Na het ontbijt, wat bestond uit een enorme fruitsalade, een broodje en lekkere koffie, bouwde we de kamer om en kwam onze lerares Martha, een heel klein, charmant vrouwtje van 65. Wat een leuk mens was dat, echt een schatje. Ze was heel intelligent en vertelde ons van alles over Cuba en het leven in Cuba zelf, dat vond ik echt een meerwaarde. We hadden hele lange gesprekken met haar over het handelsembargo en de invloed van Trump op de situatie in Cuba. De lessen waren helemaal in het Spaans maar heel makkelijk te volgen. We vonden het heel erg leuk en ons Spaans is er echt op voorruit gegaan. Er waren ook geen andere leerlingen bij dus dan gaat het een stuk sneller. We hadden de cursus geboekt via Studytravel. Een organisatie waarbij ik eerder een Spaanse cursus /surflessen heb gevold in San Sebastian. En dat beviel heel goed. Alles was keurig geregeld en ze waren zelfs vanuit Havana goed bereikbaar voor problemen.
’s Middags hadden we samen muziekles van Romano, een enthousiaste ,wat oudere man met heel weinig tanden. Hij was zelf bandleider van een achtkoppige band. Ook dit was helemaal in het Spaans en uitleggen ging soms wat moeilijk. Als we het ritme niet helemaal snapte ging hij bijvoorbeeld gewoon harder “pa pa pa-en”haha. Maar we kwamen er altijd wel uit. Natuurlijk hebben we de Chan chan geleerd (al had ik die al geleerd op straat). De “guantanamera”, “ dos gardenias para ti” , “ Che comandante”en “besa mi mucho”. Genoeg te oefenen dus. Het Cubaanse ritme is voor ons westerlingen niet altijd te volgen, bij de cubaanse son telt hij af (tres, quatro, y) waarna orenschijnlijk niemand zich aan het ritme houd.
Cuba is een heel bijzonder land. Echt een ervaring om nooit te vergeten. Het land waar de slaven als laatste werden vrijgelaten en ze verslaving tot een hoger niveau hebben getild. Het is namelijk het land van de koffie, sigaren, rum en suiker. En natuurlijk is het nog altijd het land van Fidel Castro, Che Guevara en de minder bekende revolucionario Camilo Cienfuegos. We hebben het enorm leuk gehad en ook nog heel wat geleerd. Vooral het Spaans ging heel goed, juist omdat je in een gastgezin zit en dus meteen kan oefenen. Doordat we muziek maken en dus makkelijk in contact komen met lokale muzikanten. En doordat we die cursus gevolgd hebben van Cubaanse leraren en bij Cubaanse mensen sliepen kom je echt in contact met de Cubanen zelf. En dat maakt dat het een hele authentieke ervaring is geworden. Voor mij maakt het ook dat ik er af en toe verdrietig was. Mijn hart gaat uit naar al die lieve, warme Cubanen die het niet bepaald makkelijk hebben. Ik gun ze zoveel meer. Het word je daar heel pijnlijk duidelijk dat je een mazzelaar bent, puur en alleen al omdat je in Nederland geboren bent. Het handelsembargo met USA is echt een probleem voor deze mensen. Een heleboel dingen zijn er gewoon niet. De gezondheidszorg is bijvoorbeeld wel gratis maar.. Toen wij er waren was er geen antibiotica te verkrijgen, geen medicijnen voor mensen met suikerziekte en hartpatiënten. Dat kunnen wij ons gewoon echt niet voorstellen. De dochter van onze gastouders was op dat moment opgenomen in het ziekenhuis omdat ze veel bloed verloren had (als ik het goed begreep heb, door een vleesboom of ander probleem met haar baarmoeder) Ze had een bloedtransfusie nodig maar op de tweede dag was er geen bloed meer in het ziekenhuis. De familie werd opgetrommeld om bloed te doneren. Voor toeristen zijn er trouwens andere ziekenhuisjes met wel alle medicijnen en voorzieningen. Er was ook een brandstof crisis, voor toeristen wel toegankelijk maar niet altijd voor Cubanen. Zelf merk je het een beetje in de winkels en restaurants. Wij gingen iedere dag naar hetzelfde restaurant om eten te halen, daar hadden ze een vegan broodje dat we lekker vonden dus gingen we dag twee terug voor hetzelfde broodje, hadden ze vandaag niet, we kregen een pannenkoek. De derde dag ook geen broodje, wel een pannenkoek maar geen doosje want die waren er niet meer, dag vier geen pannenkoeken meer maar wel weer broodjes. Zo ging het ook in het winkeltje met water halen, water was er gewoon niet altijd. Er is wat er is en daar moet je het maar mee doen en alles wordt gerecycled en eeuwig gerepareerd. Nog een voorbeeld is dat de muzikanten niet aan materiaal kunnen komen. Zo wilde een klarinettist die we ontmoeten dolgraag Eriks saxofoon mondstuk hebben. Maar dat was Eriks enige mondstuk en die dingen zijn in Nederland ook best duur dus Erik wilde het begrijpelijkerwijs zelf houden. De klarinettist bleef achter met tranen in zijn ogen. En dat is verdrietig, ook voor ons. Want het is vanuit zijn situatie ook heel goed te begrijpen. Het is voor hem misschien wel zijn enige kans om zo’n mondstuk te krijgen. We hebben uiteindelijk wel zijn adres genoteerd dus misschien sturen we nog iets op (als dat überhaupt kan). Onze schudeitjes en Eriks rietjes voor klarinet zijn wel achtergebleven want ook rieten en snaren zijn niet verkrijgbaar in Cuba. Het is niet eens dat ze er het geld niet voor hebben, het is er gewoon niet. Maar geld hebben ze ook niet echt. Zelfs hoog opgeleiden verdienen 25 dollar per maand. Het toerisme is de enige sector waarin wat te verdienen valt en zo verdient de gemiddelde taxichauffeur meer dan een arts of een wetenschapper. Wat er voor zorgt dat ook de hoogopgeleide mensen in het toerisme gaan werken. Ik vraag me af hoe lang dit houdbaar is, want het toerisme groeit en gaat alleen maar meer groeien nu er geen Castro’s meer zijn. En hoe blijft de Cubaanse economie dan draaien? Er zijn ook doktors nodig..
Uiteindelijk zijn we meteen na de cursus naar huis gevlogen. Het idee was om wat langer te blijven maar de buikpijn en de warmte maakte het voor mij wel erg zwaar. Na een week buikpijn was ik het gewoon zat. Zelfs het lekkere eten bij Odilia en Barry zorgde niet voor heel veel verandering. En het was een uitzichtloze situatie want wat ik nodig had, volkoren brood/pasta/rijst, dat is er niet in Cuba. En probiotica ook niet. En de warmte was zo erg dat ik niet meer naar buiten toe kon/wilde. Als je na iedere 10 minuten lopen helemaal oververhit terug komt is het op een gegeven moment niet leuk meer. De temperatuur was niet eens zo hoog. Ik denk een graad of 30. Maar oktober is de maand met de hoogste luchtvochtigheid en het is net alsof je in Burgers Bush woont, behoorlijk benauwend. Het is ook de hele dag door, en ook de flinke regenbuien af en toe gaven weinig verlichting. Je hoopt er dan dat het na een regenbui zo lekker fris is zoals in Nederland of Frankrijk . Maar er veranderd bijna niks. Alleen ’s avonds was het een beetje dragelijker. Slapen ging ook niet goed, het was gewoon te warm voor dit blondje. Helaas.. We waren graag nog naar Cienaga de zapata gegaan, Een moeras en natuurgebied met mooie vogels en krokodillen. En we wilde graag snorkelen. Cuba heeft één van de mooiste koraal riffen. Hier zijn ze nog niet zo aangetast en dat komt onder andere doordat er in Cuba geen bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Die zijn er simpelweg niet. Bestrijdingsmiddelen komen via rivieren vaak in de zee en zorgen voor “deadzones” langs de kusten. Vooral in de USA. Maar in Cuba dus niet waardoor de koraalriffen heel gezond zijn en er zelfs zeldzame soorten koraal en planten groeien. Maar goed.. we hebben zo veel moois gezien. En als er iets is wat je van Cuba kan leren (behalve Spaans en Muziek) is het dankbaarheid voor wat er wel is, en voor wat we wel hebben gezien, en dat is heel veel geweest de afgelopen maanden. Inmiddels zijn we weer in Nederland. Onze papa Cubano heeft ons in Stijl naar het vliegveld gebracht. In zijn 65 jaar oude Chevrolet. Alles rammelde en gordels zaten er niet in natuurlijk haha. Op het vliegveld hebben we nog één laatste mojito gedronken en geproost op onze fantastische wereldreis. Wat een avontuur! Daarna zijn we via Madrid naar Dusseldorf gevlogen en daar hebben mijn ouders ons opgehaald. Hier blijven we een paar dagen om bij te komen en dan gaan we naar ons oppas huis in Den Haag totdat we ons eigen huis weer in mogen. We voelen ons blij, voldaan en dankbaar dat we deze reis hebben kunnen maken en zitten weer vol nieuwe ideeën.
Geef een reactie